20 jaar PSY'AVIAH: interview met Yves Schelpe! + 2 x2 vragen aan IC 434 & Implant!

Interviews:Nederlands
  Van Muylem    2 april 2022

20 jaar en 10 albums, waarbij het laatste een driedubbel album is geworden waarbij een hele rits artiesten aan meewerkten: dat verdient wat extra aandacht! Een Belg die zowat de hele wereld betrokken heeft bij zijn muziek en teksten schrijft die zijn betrokkenheid bij de wereld nog meer onderschrijven! Intelligentie, inzet en mooi muziek en aantonen dat je met iedereen kan samenwerken en daar iets moois van kan maken! Wie namen wil hier is een handvol:  Suzi Q. Smith, Jeniffer Parkin (Ayria), Jean-Luc De Meyer (Front 242), Claus Larsen (Leaether Strip), Kari Berg (Ashbery Heights), Kyoko Baertsoen, IC 434, The Breath of Life, Llumen, kc woong, Your Life on Hold, Implant, ...


Na 20 jaar 10 platen, dat is elke 2 jaar een nieuwe schijf. Hoe hou je dat tempo vol? Van waar komt al die inspiratie en energie?

Yves: Veel mensen vragen me dat, maar eigenlijk is dat voor een muzikant vind ik redelijk normaal. Ik ken bands die veel meer output hebben (soms verspreid over meerdere projecten, en doorgaans zware tourschema's). Dus laten we zeggen dat het nog wel meevalt, denk ik dan. Het is daarbij ook niet echt van volhouden, eerder, het moet eruit, de emoties, de creativiteit, de passie... als ik iets lees, iets bekijk, iets meemaak. Het is daar dat de inspiratie ontstaat, heel simpel eigenlijk: het leven op zich.

Ik neem aan dat je je eigen studio hebt? Is die ook met de jaren gegroeid? Wat veranderde er zo al wat?
Yves: Het is zo dat mijn muziekkamer vol staat met schermen, dat werkt enorm makkelijk. Maar voor de rest is er vooral veel hardware weggegaan, en is er prominent plaats gekomen voor een MIDI-keyboard. Mijn DAW (digital audio workstation) laadt standaard op met een warme pad, piano en een simpele kick, snare en hihat patroon. Dat is zeer beperkend, maar tegelijkertijd is dat bevrijdend om op deze manier naar de essentie te gaan als je op zoek bent naar akkoorden - als er iets is wat ik in die 20 jaar heb geleerd is het wel dat de kern van de song er moet zijn... De geluiden en beleving komen achteraf sowieso wel in orde met de hedendaagse technologie.

In het begin was je enkel bezig met Emélie Nicolaï. Was het einde van die samenwerking (in 2014) het echt begin of was het eerder een signaal dat je het anders wou?
Yves: Wel het is zo dat ik in 2002 (nu reeds 20 jaar geleden) mijn eerste release deed op een CD van het Je M'En Fish collectief, en daaruit verder vloeiend kwam er meer. Op de duur had ik nood aan een live-band, en daar is het idee ontstaan om ook in de studio te werken met een vaste kern - al vond ik dat al wel beperkend rond 2008/2009 wanneer we onze eerste release deden op Alfa Matrix. Rond die tijd rijpten de eerste samenwerkingen al met gastzangeressen zoals Suzi Q. Smith, Jeniffer Parkin (Ayria), en later Jean-Luc De Meyer (Front 242) alsook Claus Larsen (Leaether Strip) en Kari Berg (Ashbery Heights). Ik kon het niet laten om te werken met andere stemmen omdat het me nog meer dimensie geeft een verhaal naar buiten te brengen. De songs zing ik zelf in, of ik stuur heel hard bij als men zelf tekst/vocale melodieën schrijft - in die zin blijft het altijd "PSY'AVIAH" klinken, ook al zijn er verschillende zangers en zangeressen. Live daarentegen wil ik wel een eigenheid, en daarbij zijn Marieke Lightband (op zang & gitaar) en Ben Van de Cruys (op akoestische & elektrische gitaar) reeds jaren mijn vertrouwelingen. Ik mag me gelukkig prijzen met zulke degelijk getalenteerde live-artiesten!

Je hebt net een nieuwe schijf klaar, verzamelde wederom een hele resem artiesten. Hoe ga je eigenlijk te werk? Schrijf je een song met iemand in gedachte of pas je het aan al naargelang wie toehapt?
Yves: Natuurlijk kan je niet zomaar Moby, Robyn, Emma Bale e.d.. in je hoofd hebben en daar een song voor schrijven en ook die stem willen. Maar in essentie komt het daarop wel neer, ik schrijf een song en ga dan op zoek naar de zangeres waarvan ik vind dat ze daarop best past en best het verhaal kan vertellen. Dit is soms een lange zoektocht, maar soms ook kort. Op dit album heeft het wel een aantal nieuwe samenwerkingen opgeleverd omdat ik voor deze sound echt op zoek moest naar stemmen die een héél andere klank hadden. Zoals "Sunbird" met ex-winnares van The Voice "Oliviya Nicole" (nu wonend in the UK), maar ook bijvoorbeeld singer-songwriter "Huong Su" die heel fragiel "Ok" opnieuw moest opbouwen. Tot slot is er nog een nieuweling die vooral kracht moest brengen, maar toch ingehouden genoeg moest blijven zingen, Eli Rho kwam daar uit de bus als perfect. Natuurlijk wist ik voor "Can We Make It Rhyme" meteen dat Mari Kattman dit moest zingen, en ook de nieuwe versie van "Tired" was voor me een no-brainer: Addie Nicole van de band "Halocene". Ze zong voorheen al op onze albums, maar vaak met een mooie perfecte stem, nu kon zich uitleven zoals ze in haar rock-band HALOCENE al jaren doet!

Ik mis Kyoko Baertsoen op deze schijf. Was er geen tijd of vond je geen song die bij haar zou passen? Wie had je er anders nog liever bij gehad?
Yves: Ik mis haar ook, net zoals ik ook Ellia Bisker mis en andere(n). Maar een album heeft maar een aantal songs, en het was duidelijk dat ik op "Bittersweet" een andere richting op wou. Dat doet niets af aan de prestaties en immense talenten dat deze mensen hebben - maar zoals ik al zei, ik wil hen niet zomaar uitnodigen. Iedereen moet een perfecte match zijn op elke song in mijn hoofd - zodat het verhaal in zijn geheel klopt, en in de song zelf. Dus op zich, de zoektocht was compleet, ik ben eerlijk echt tevreden om iedereen erbij te hebben, in het bijzonder toch Dirk De Wachter die ondanks zijn strijd met kanker opnieuw de intro heeft ingesproken. Ik hoop echt dat we nog lang van Dirk kunnen horen, Vlaanderen en bij uitbreiding Nederland hebben zo'n stemmen nodig die ons doen nadenken op andere manieren. Het is ook één van de inspiratiebronnen geweest van de introspectieve tocht op de drie albums. Hoe dan ook, een in de eerste plaats wens ik hem een goed herstel voor zichzelf en zijn familie natuurlijk.

Dit is ook het einde van een trilogie. Hoe voelt het aan om dit sluitstuk los te laten en in zekere zin afscheid te nemen? Beschrijf nog eens waarvoor die trilogie staat (voor de mensen die je net nu ontdekken)?
Yves: Dat kan je wel stellen, het voelt aan als een einde van een verhaal. Eentje dat begon met me overwerkt te voelen, een totale burnout en chaos zonder dat ik het wist. Ik was, zoals de cover van het album "Lightflare" laat uitschijnen alleen in een bootje op zee met een schreeuw van "help me". De songs daar gaan vooral over het niet meer willen voelen (bvb "Reboot, Reset, Relay" met Fallon Nieves op vocalen), of hoe een depressie voelt ("The Great Disconnect" met Marieke Lightband op vocalen). Maar je kan niet blijven zitten in je schreeuw voor help, en dus was er "Soul Searching" nodig - letterlijk ook de titel van het album. Jezelf onderzoeken, verschillende paden, verschillende manieren van denken, daar komen onderwerpen aan bod hoe je om kan gaat met jezelf tov de wereld, de liefde, andere personen, e.d... - een zoektocht naar "wat een mens is" op verschillende facetten. Tot slot is er nu dus "Bittersweet", een plaat die vanaf het begin muzikaal vrolijker klinkt, soms met wel nog steeds sluimerende melancholie, maar veel meer up-beat. De thema's zijn nog steeds scherp, maar vaker geschreven van het oogpunt dat je jezelf mag aanvaarden zoals je bent - iets wat voor velen tegenwoordig onder druk staat. Maar er is ook oog voor thema's als natuur & mens in het algemeen - teksten daarin laten vaak in het midden wat de juiste oplossing is, die is voor iedereen anders. Maar het is aan de luisteraar om te ontdekken. Ook hier heeft het werk van Dirk De Wachter, Manu Keirse en filosofen zoals Maarten Boudry, Ignaas Devish, Johan Braeckman en wetenschappers zoals Richard Dawkins, Brian Cox, Neil deGrasse Tyson allemaal een impact gehad op beeldvorming die ik heb. Dat klinkt allemaal zwaar, maar ik kan je verzekeren, het album klinkt niet zwaar - je kan je er wel in verdiepen en teksten uitpluizen als je wilt. Dat was de opzet, zorgen dat er gelaagdheid in zat en mensen op die manier zo diep kunnen gaan als ze zelf wensen.

Je blijft Alfa Matrix trouw als record label. Voelt het aan als een familie en krijg je carte blanche? Ook bij vragen om label mates wat te helpen bij een remix ofzo?
Yves: Familie is sterk uitgedrukt, maar het is wel zo dat ik carte blanche krijg. Iets wat op veel andere labels moeilijk zou zijn. Ik heb daarom ook wel een vaste club van vrienden en kennissen die mijn nummers checken - als je enkel maar in je eigen bubbel schrijft weet je soms echt niet wat nu werk of wat steek houdt. Een klankbord is enorm belangrijk, en ook daar speelt het label af en toe een rol, maar ze laten me vooral liever doen.
Remixen doe ik steeds minder en minder, ik doe het enkel als de song me enorm aanspreek én ik er echt iets aan kan toevoegen dat voor mij waard is en goed voelt. Anders voelt 't als half werk in mijn hoofd, maar ik sta er altijd voor open als men het vraagt, en meestal lukt dat wel. Zo heb ik onlangs nog voor JUNKSISTA "Fuck Your Pretty Face" geremixed, omdat het statement dat de band daar maakt me aanspreekt: be who you are, looks should not determine what you can do in this world.

Naast songschrijver; studio man, muzikant … ben je ook schrijver, filosoof en heb je je geuit als vrijzinnig humanist. Hoe krijg je dat allemaal gedaan?
Yves: Dat ik vrijzinnig humanist ben zal niet zo'n verassing zijn voor velen, ik ben dankzij de hulp van Johan Braeckman wel meer gaan schrijven om zo toch op een andere manier dan muziek meningen en bedenkingen in de maatschappij kwijt te kunnen. Als ik dat niet zou kunnen, dan zou er wat missen. Ik was als 16-jarige al enorm fan van programma's als Ter Zake (toen nog met Walter Zinzen) e.d... Maar laat me één ding duidelijk stellen ik ben geen schrijver of filosoof - daar heb ik hoegenaamd de kennis niet voor. Zoals ik zei - de hulp van het team bij het Humanistisch Verbond is er, en nodig. De feedback die je krijgt, daar leer je uit voor volgende keren. Filosofie op zich interesseert me enorm, en vooral kritisch denken (of fouten tegen de logica). Maar ik ben verre van expert of bedreven in de filosofie, al is dat wel meer mijn ambitie op langere termijn. Maar om de essentie van je vraag te antwoorden: er is altijd wel een stukje tekst dat niet dient als songtekst - maar waar ik wel over wil schrijven. Tijd kruipt er wel in, maar, ieder zijn hobby(lacht)? Ik ben en blijf een elektronisch muzikant, en dat zijn vaak nerds bij uitstek (lacht).

Een ander formatie die ook al 20 jaar bestaat is Sylver, helaas heeft de zangeres net laten weten dat ze er uit stapt. Misschien kan je haar nu eindelijk ook eens contacteren?
Yves: Aah Syl. Spijtig om horen. Maar ze hoeft zich niet meer te bewijzen - dat heeft ze al genoeg gedaan, al zal ik haar stem missen. Een enorm goeie zangeres en een mooie heldere stem, en een hees randje. Ze zou zeker op m'n verlanglijst staan, niet om haar bekendheid, maar net om wat ik zei, haar stemgeluid. Er wordt vaak neergekeken op de soort muziek de ze schrijven, maar de vocale kracht die je moet hebben om die refreinen te zeggen, en ook het verhalende/vertellende en intrigerende stem... Dat heb je of heb je niet - ze heeft 't ook in het programma "Liefde voor Muziek" bewezen wat een sterke zangeres ze is - als daar nog twijfel over bestond.

Om die 20 jaar te vieren mochten artiesten je coveren en ging je aan het werk met andere artiesten. Wie wist je aangenaam te verrassen? Ikzelf was bijzonder blij met wat IC 434, Implant, kc woong, Leæther Strip en Vulture Culture deden (al heb ik moeite om van die laatste de juiste facebook pagina te vinden -> dit is facebook.com/vultcultband). Wat vond je van hen?
Yves: Iedereen, maar ik ben bevooroordeeld natuurlijk. Laat ons zeggen dat Madil Hardis voor mij duidelijk een héél sterke prestatie heeft neergezet met "Lost At Sea", maar ook de compositie van "The Breath Of Life" tot Clairval en Your Life On Hold. kc woong ontroerde me misschien nog het meest - door zo fijntjes te werken en de song "Never Look Back" die ik maakte met Ellia Bisker uit te kleden tot zijn essentie...
Implant was verassend in het Nederlands, absoluut, maar het geeft die song "Not What I Expected" net zo'n dubbele laag en wat extra humor mee dat ik kan appreciëren. Geert ken ik sinds 2008/2009 en is sinds toen steeds een kritisch oor voor me geweest, het was dan ook voor mij persoonlijk niet meer dan normaal om zijn muziek en talent op de CD zetten. Zonder Geert had ik weinig bijgeleerd, en was ik veel minder kritisch voor mezelf geweest - maw ik heb veel geleerd, en uiteraard is de muziek van IC 434 uitstekend. Ik raad iedereen dan ook aan zijn albums te beluisteren.

Een ander en bijzonder aangename kennismaking kwam er met Fakzility. Ik noemde het zelfs een must have voor DJ’s! Ken je hen een beetje en kan je hen wat introduceren, want ze verdienen echt wel wat extra aandacht!
Yves: Laat me dat misschien over aan Terry van FAKZILITY zelf. Wie is er beter geplaatst om zichzelf voor te stellen!

Terry:Fakzility is an aggressive driven solo act hailing from the UK, splicing various industrial genres to create a nightmarish apocalyptic soundscape.”

Yves: Fakzility is ontdekt door Y-LUK-O in 2003 en werd getekend door Lukotyk Records, sindsdien heeft het project muziek gemaakt voor film, verschillende media en veel remixes gemaakt... Later in 2022 komt er dan een langverwacht album, en ook ik kijk daar naar uit.

Het deed me overigens ook veel plezier om Llumen opnieuw aan het werk te horen, zeker als je weet dat onze vriend uit een diep dal kruipt en eindelijk wat kan opboksen tegen zijn gezondheidsprobleem. Hoe goed ken je Pieter? Zou je nog iets met hem willen doen naar de toekomst toe?
Yves: Pieter van Llumen is altijd zeer behulpzaam geweest voor ons als band, de keren dat hij ons hielp, ik kan ze niet tellen. Daarnaast is zijn muziek gewoon ook goed, en wou ik hem absoluut uitnodigen om zijn "versie" te geven op de song "Wild Ride" die ik samen schreef met Miss FD.

Hoe ben je overigens te werk gegaan om al die mensen te verzamelen of heeft het label hier een handje toegestoken?
Yves: Het label heeft uiteraard contacten en was ook erg behulpzaam om dit project samen in goede banen te leiden. Want alle deadlines en selecties... Maar de bands en projecten, belangrijk, zijn vooral voor mij mensen waarvan ik de muziek goed vind. Dat is de essentie van dit project - mijn muziek door hun brein en synthesizers en instrumenten en stemmen laten gaan en op die manier komt er vaak iets héél verrassends uit. Dus ik kende alle bands zeer goed, de keuzes zijn weloverwogen, mensen & projecten die me nauw aan het hart liggen.

Ga je blijven werken aan muziek en voor zowat elke track iemand anders zoeken of heb je nu eerder zin om wat meer naar het “band” (op z’n Engels te lezen) gevoel toe te groeien? Wat zal de toekomst brengen?
Yves: Dat weet ik nog niet. Het album komt uit, ik concentreer me vooral eerst daarop én ook op de muziekvideo’s en singles die nog volgen! Maar naar een "band" groeien is uitgesloten, laat me stellen dat ik zal blijven opereren zoals ook bands als Röyksopp/Faithless/Moby/Delerium e.a. doen, gasten uitnodigen en samenwerken.

Waarmee wil je afsluiten? Is er iets wat ik had moeten vragen of iets waarover je graag nog iets kwijt wil?
Yves: Eerst en vooral in het bijzonder een moment van bezinning voor violiste Irina Markevich en celliste Polina Faustova (https://www.youtube.com/watch?v=tWIY52aHCFA) waar we héél intens mee hebben samengewerkt op dit album (songs "Rainy Repertoire", "Sunbird", "Ok", "My Secrets", ...) en momenteel vast zit in een nutteloze oorlog als Oekraïense. Vast in hun landen, zonder dat ze hun passie en werk kunnen uitvoeren momenteel... Tot nu toe heb ik woord en contact met hun, ze zijn levend, maar leven en overlevend.

Tot slot, ook een grote dank aan alle fans die me volgen of volgden de, en soms herontdekte in een totaal andere context. Alle vrijwilligers, DJs en schrijvers in de muziekwereld die enorm veel doen en betekenen voor bands.

Hieronder nog 2 extra's die niet mochten ontbreken bij dit interview:

1. Omdat ik zo onder de indruk was van de tracks die een IC 434 behandeling kregen besloot ik om ook Geert een paar vraagjes te stellen:

Hoe werd je gevraagd om bij te dragen en waarom deze tracks?

Geert: Na het verschijnen van het voorlaatste IC 434 album "Bacteriate" in 2008 alweer, vroeg Yves me een remix te maken van de oorspronkelijke versie van "Broken Child', waarbij hij zelf nog instond voor de vocals. De remix verscheen op "Entertainment Industries" en later besloot ik die nog te herwerken en mijn eigen vocalen toe te voegen omdat ik benieuwd was wat die combinatie ging geven en er nog iets extra mee wilde doen. Een geremasterd resultaat heb je nu in handen. Ook mijn versie van "Anger Management" gaat al terug tot 2010. Ook dat ging eigenlijk een gewone remix worden, maar de combi met eigen vocalen leek geschikter. Het nummer verscheen als extra bij "Eclectricism". Ik ben nooit een grote fan geweest van het maken van remixen, maar voor Yves maakte ik graag een uitzondering omwille van onze connectie op meerdere fronten. Hij koos deze twee nummers omdat hij het idee had dat die het beste bij een "IC 434 sound" zouden passen qua sfeer en inhoud.

Heb je nu nog meer zin gekregen om zelf terug aan nieuw materiaal te werken en effectief uit te brengen?

Geert: Ik ben nooit gestopt met muzikale experimenten maar daar heb ik niets meer van uitgebracht sinds 2011. Ik heb het gevoel dat het weinig zou bijdragen aan de immense zee van releases in het digitale tijdperk. Maar wie weet draai ik die knop nog wel eens om.

2. Ik was onder de indruk van de Vlaamse versie die Implant maakte met Nie Wa Da'k Verwacht Had(not what I had expected) en besloot om Len (Implant) hierover aan te spreken:

Len: Ik wou eens iets anders proberen. Heb echt de tekst moeten herschrijven enz. Anders klopt het niet of klinkt het niet goed. Maar ik heb zelf het gevoel dat mijn stem anders is. En het origineel is meer scanderen terwijl ik echt een tekst/ structuur heb gemaakt.

Misschien moet je eens een zijproject opstarten waarbij je volledig in het Vlaams zingt?

Len: Ik heb dat al veel gedacht. Zo lekker tragisch Vlaams. Wie zal afwas doen nu jij er niet meer bent …

Noot: hieronder de Engelstalige review van de hierboven aangehaalde driedubbelaar:

klik hier