Wie niet langs de grens woont, zou zomaar kunnen missen wat er aan de andere kant daarvan gebeurt. Terwijl in het Nederland van de jaren tachtig de groeiende ontevredenheid over woningnood, werkloosheid en andere misstanden tot oproer, protesten en een hoop keiharde en swingende muziek leidde, vond er in België een geheel eigen sociaal-culturele omwenteling plaats. Van Heist-op-den-Berg tot Varsenare vatte een nieuwe lichting muzikanten de koe bij de horens en schudde de goegemeente eens flink door elkaar.
Ook toen was België al opgedeeld in drie gewesten en drie gemeenschappen: Vlaanderen, Wallonië en Brussel, ieder met zijn eigen parlementen, regeringen, taal en cultuur. De popmuziek beleefde intussen een nationale opleving via de Belpop. Met verzamelaar Get Sprouts (1980) lanceerde radiopresentator Gust De Coster samen met Marcel Vanthilt (Arbeid Adelt!) de volgende generatie lokaal talent op eenzelfde manier als de verzamel-lp Uitholling Overdwars (1980) dat voor Nederland had gedaan. In de Belpop werd echter niet alleen in het Nederlands gezongen. Met Engelse en Franse teksten bediende zij iedereen in België die maar wou luisteren. Je vraagt je af welke rol de Nederlandse taal uiteindelijk in deze muzikale storm gespeeld heeft. Was er naast een ‘Nieuwe Nederlandse Golf’ misschien ook een ‘Vlaamse Onderstroom’?
Op 6 juni 2025 verscheen op RE:* de compilatie Dromen Zijn Vervlogen, een verzameling van 24 Nederlandstalige tracks uit het Vlaamse ondergrondse, opgenomen tussen 1980 en 1988. Samen tonen zij vanuit een talige insteek de ontwikkeling die de alternatieve muziek in België ten tijde van de Belpop doormaakte. De compilatie is samengesteld door Niek Hilkmann, die eerder de verzamelaar De Toekomst Laat Me Koud bij elkaar bracht. Dromen Zijn Vervlogen is een direct vervolg hierop. Veel van de nummers op deze compilatie zijn hier voor het eerst gedigitaliseerd en geremasterd terug te vinden.
Het is een dwarse en dansbare plaat geworden, met muziek die regelmatig tegen de oevers van de populaire Belgische muziek klotst. Dezelfde muzikanten die de krankzinnigheid van het bestaan met gebalde vuist hekelen, kunnen even later vol overtuiging een ironische stap richting de dansvloer wagen. Wie het wil, kan daarin een strategie lezen voor hoe men de sores van alledag het hoofd kan bieden. Wanneer dromen zijn vervlogen, kan men immers beter samen de nacht doorhalen.
Aroma Di Amore - Het Gesticht: mag hier absoluut niet ontbreken met hun prettig gestoorde muziek en maatschappij kritische teksten. Vlijmscherpe New Wave, met saxofoon (kan het Belgischer?). Typische Vlaamse onderstroom muziek uit de jaren ’80.
Schudden Voor Gebruik - De Tandarts: kende ik niet, maar ik herken er wel een aantal Belgische artiesten in (de muziek leunt aan bij De Brassers en Pas De Deux). De tekst is gewoon te gek en leunt aan bij Arbeid Adelt.
Arbeid Adelt! - De Dag Dat Het Zonlicht Niet Meer Scheen: is één van die oer klassiekers, welke we nog af en toe op een fuif horen. Wat mij betreft meteen ook het beste nummer van deze groep! Allicht hebben fans van de ‘80s dit nummer in veelvoud. Knettergek, maar oerdegelijk en een echte meezinger, ocharme John Terra!
Guy De Simpele - Zes-West: is een gekende ex-Jettenaar die ik al vaak heb gezien en gesproken. Kunstenaar, ex-café uitbater (De Gele Poraa), zanger, beeldhouwer, theater man … Véélzijdiger dan deze man kan haast niet! Hier horen we hem met een rockend nummer en maatschappij kritische tekst. Gaandeweg gaat het tempo omhoog en omschrijf ik het haast als ska.
Vibø - De Nieuwe Zakelijkheid: Cold Wave uit Eeklo en klinkt best goed. Een leuke ontdekking!
De Brassers – Twijfels: staan voor één keer met een ander nummer op een compilatie (U weet wel: En Toen Was Er Niets Meer): ze kondigden onlangs nog hun afscheid aan. Ruige cold wave met een snuifje doom.
De Kommeniste - Ritmische Dans: is ook een klassieke band uit die periode (brachten recent opnieuw nog materiaal uit). Ska meets cold wave en ideaal voor de dansvloer.
Frontaal - Haal Het Geld Waar Het Zit: of hoe een 40 jaar oude track nog steeds actueel kan zijn! New Wave met een punk achtergrond. Verdomme, dit kunnen ze dus tijdens de eerstkomende betoging door de versterkers laten knallen! Ook op muzikaal vlak is dit een topper!
Wolfgang - Wacht Maar klinkt goed, alleen jammer dat ik deze artiest niet kan plaatsen (ik was 7 in 1980). Soft rock meets New Wave.
UNION - Antarticantado buiten dat dit nummer in 1983 verscheen weet ik er niets over. Het nummer klinkt goed, als een soort van anarchistische mix van New Wave en Disco. Het einde is dan ook te gek!
Rosse November - De Grote Dag: verscheen in 1982. Het klinkt een beetje als De Kreuners, met een synth en een goede drummer.
Mensen Blaffen – Modderman: Mensen Blaffen was een zeskoppige band uit Aalst die in 1984 de finale bereikte van Humo's Rock Rally. De band bracht een cross-over van verschillende stijlen, gebaseerd op funk en rock. Ik kan mij inbeelden dat deze groep ook héél wat hedendaagse groepen weet te inspireren.
Pas De Deux - Iedereen Is Zot: kennen we uiteraard van Eurosong, horen we hier met goed gestoffeerde tekst. Klinkt lekker en interessant!
Bange Konijnen - Ik Ben Niet Interessant: was een zijproject van de Aroma di Amore -leden Elvis Peeters en Fred Angst. Grappig en leuk, met een goed tempo en de muziek klinkt ook wel goed!
Bange Konijnen - Ik ben niet interessant - YouTube Music
Vankessel - Leugens! Klinkt lekker, beetje met een Nederlands accent. Het nummer blijft hangen en mag er zeker wezen!
De Primas – Nerveus: New Wave op een nerveus toontje, een goed tempo en een refrein welk ja gerust mee kan zingen. Klinkt prima!
Vazie – Dans: klinkt als klassieke New Wave met een zanger die een beetje de bibber in de keel heeft, alsof iemand hem achterna zit ofwel was er weinig tijd en veel druk om het allemaal snel op te nemen.
Kamiel - …En ‘K Leven Van Den Dop: hoe je New Wave en de punk gedacht kan samenbrengen, zo dus! Het is een bijzonder grappig, maar tegelijkertijd ook wel hard en confronterend! En ja: het kan ook in 2025 nog een actuele tekst zijn!
Peter Praet & Praeters - Dromen Zijn Vervlogen: klinkt goed, een beetje melancholisch en misschien dat mister Borsato hier wat inspiratie in vond? Voor de rest: wederom ijzersterke New Wave waarbij ik me afvraag: hoe komt het toch dat ik dit nummer niet ken?
Zo Wie Zo - In M’n Kamer: klinkt vrij rustig. De New Wave laag is een beetje dunnetjes. Klinkt ook een beetje poppy-achtig. De zang klinkt echt wel goed.
Fred A. - Ik En Mezelf: is één van de grotere namen van dit eindshot. Het is een lekker akoestisch nummer met een scherpe tekst en een vleugje humor.
De Kreet - De Zus Van Adeline (Radio Edit): een zwoele vrouwenstem, een beetje reggae en wat New Wave, voor de rest heeft dit nummer niet veel om het lijf.
De Zwarte Komedie – Ulrike: synthpop uit de jaren ’80, met een pak acteurs en actrices (als ik Wiki mag geloven), niet slecht en een beetje melancholie.
De Hufters - Anders Gelukkig: Vlaams doomwave zoals enkel de besten dit kunnen maken. De sax geeft er een extra Belgisch tintje aan. Een knappe afsluiter van een toch wel bijzonder compilatie!
Wel het is lang geleden dat ik nog eens zoveel artiesten ontdekte! Ik hoop dat er bij de LP ook een bio van elke groep bij hoort, kwestie dat je zo wat meer verneemt over de vele interessante groepen! Voor één keer is er ok gekozen voor de minder bekende nummers van de bekendere artiesten (op ééntje na) en dat kan ik alleen maar goed vinden! Fans en verzamelaars van 80’s muziek zullen hier zeker en vast blij mee zijn, ik ben méér dan blij! Goed gedaan!
*RE: is een imprint van Excelsior Recordings. Doelstelling van het label is het op bijzondere en doorwrochte wijze uitbrengen van pop-cultureel erfgoed. RE: ontfermt zich over stromingen zoals heavy metal, glamrock, punk en wave, maar bezorgt ook albums of het oeuvre van een artiest.
De bio is verkrijgbaar bij aankoop (en is bijzonder leerrijk)!
Presentatie van het album zal plaatsvinden op 10 juli bij Djingel Djangel in Antwerpen
