I Like Trains: interview (14/2/14, Bibelot, Dordrecht)

Interviews:English
  Kim Andriessen    16 februari 2014

Deze maand bestaat I Like Trains tien jaar. De trein vertrok in februari 2004 en in de daaropvolgende jaren groeide de band uit tot een van de meest intrigerende acts van het post-rockgenre. Het jubileum vormt een mooie aanleiding om samen met zanger David Martin en gitarist Guy Bannister terug te kijken op het afgelopen decennium. We doen dit voorafgaand aan een jubileumshow op het Bibelot Powerstage in Dordrecht.


Het is een opvallende locatie. Het Bibelot Powerstage in het Dordtse Energiehuis. Op een druilige vrijdag 14 februari doet het voormalige fabrieksterrein wat enigmatisch aan. Je hebt niet de indruk dat een gerenommeerde post-rockartiest – vorig jaar nog de headliner op het dunk!festival – hier een jubileumshow gaat afleveren. De minitour voert I Like Trains langs o.a. Brussel, Londen en Parijs. Dordrecht is een beetje de vreemde eend in deze bijt. Om in Nederland het feestje juist hier te vieren – een stad waar ze nog nooit eerder een concert gaven – is een opvallende keuze, maar wel één met een verhaal, legt David Martin uit.

Is het een bewuste keuze om in Dordrecht te spelen?
"Het was niet zozeer een bewuste keuze, maar nadat de mogelijkheid zich via onze 'booking agent' had aangediend, hebben Guy en ik ons verdiept in de Ark." Martin doelt hiermee op de grote Ark – de houten reconstructie van de Ark van Noach – in de haven van Dordrecht. "En", Martin vervolgt, "het verhaal van de Ark sluit naadloos aan bij de thematiek van He Who Saw The Deep. Zo blijkt dan ineens een stad waar we nog nooit gespeeld hebben, een mooie, geschikte locatie voor deze tour. We hebben er zin in."

Hebben jullie wel een favoriete stage, een locatie waar jullie graag (terug)komen?
"We hebben het altijd ontzettend naar ons zin in Amsterdam. Dat is prachtige plek om te spelen. Ook in Brussel komen we graag."
Het antwoord op de vraag of ze verschil ervaren tussen het spelen in Nederland en België is verrassend. "Ja, eigenlijk wel!", zegt Martin aarzelend en hij wrijft eens nadenkend door zijn trotse baard. Een stilte valt. Verdere uitleg lijkt hij niet in zijn baardharen te vinden. Guy Bannister heeft wel een toelichting. "In Nederland geven we vaak meerdere shows verspreid over het land. In België spelen we daarentegen, uitzonderingen daargelaten, altijd in Brussel. Onze Belgische fans komen dan allemaal naar Brussel. Het is er daarom vaak heel intens."

Maar nu is het dus Dordrecht. In de verre ingewanden – een lift, een deur, een gang en nog een deur – van het Bibelot, gaan we terug naar de beginjaren van de band. I Like Trains – toen nog iLiKETRAiNS – was een opvallende verschijning. Verkleed als medewerkers van de Britse spoorwegen verschenen de heren ten tonele.
Was jullie benadering toen anders, minder serieus, dan nu?
David Martin: "Nee, dat denk ik niet! Het is meer dat je als beginnende band probeert op te vallen. Je werkt keihard en besteed extra aandacht aan de details. De aandacht van mensen wordt zo eerder getrokken."

Toch is jullie performance door de jaren heen wel veranderd. De kapitalen in de bandnaam hebben plaatsgemaakt voor gewone letters en jullie staan niet meer verkleed on stage...
Hier hoeven we volgens Martin, die geen gêne kent over de vroegere performance, niets achter te zoeken. "Het is net alsof iedereen daar een 'big deal' van maakt, maar wij zagen het gewoon als een logische stap in onze ontwikkeling. Het grappige is", legt hij uit, "eerst vragen de mensen aan ons waarom we de bandnaam op zo'n bizarre manier schrijven. Veranderen we dit dan eindelijk, vragen ze weer waaróm we dit aangepast hebben."

Het eerste station heet Progress Reform. De meeste nummers op dit debuutalbum gaan over tragische geschiedenissen (bijvoorbeeld Terra Nova, dat verhaalt over Robert Scott's mislukte poolexpeditie). Er is echter een uitzondering: Stainless Steel.
Dit nummer had tekstueel toch zo op de Murder Ballads van Nick Cave gepast?
Martin beaamt dit: "Precies. Dat is ook exact wat ik voor ogen had. In die tijd werd ik gefascineerd door Nick Cave en ik wilde ook graag mijn eigen 'murder ballad' schrijven."

Komen de andere teksten ook uit jouw koker, David?
"De meeste wel ja."

Ook op opvolger Elegies To Lessons Learnt gingen de teksten vooral over (veelal tragische) gebeurtenissen uit de geschiedenis. Met He Who Saw the Deep maakte I Like Trains een koppeling naar het heden en op de meest recente plaat (The Shallows) geeft Martin zijn visie op de toekomst. De cirkel lijkt dus rond.
Waarom zijn jullie na Elegies to Lessons Learnt gestopt met het schrijven over geschiedenis?
David Martin: "Na het maken van Elegies to Lessons Learnt waren we met de band op een punt aangekomen dat we serieus nadachten over onze ontwikkeling. We hadden twee soortgelijke platen gemaakt en we wilden niet nóg een keer hetzelfde doen. Een voor de hand liggende stap was inderdaad om van het verleden naar de toekomst te gaan kijken. Daar hoorde ook een iets ander geluid bij. Als we nu terugblikken, zien we dat deze vier albums een logisch geheel vormen." Alsof de cirkel rond is, of zoals Guy Bannister even lachend als treffend zegt: "Now we've covered everything!"

Eigenlijk heeft de band met The Shallows dus opnieuw een hoofdstuk afgesloten en lijkt de band weer op een punt aanbeland waarop ze serieus moeten nadenken over een nieuwe richting.
Wat nu?
David Martin lacht. "Het is inderdaad een angstaanjagende vraag die mij altijd weer even achtervolgt na de voltooiing van een album."

De gedachte dat er geen nieuw werk van I Like Trains aan de horizon gloort is inderdaad angstaanjagend. Het antwoord op de laatste vraag van het interview moet geruststelling bieden.
Hebben jullie al wel nieuwe ideeën?
David Martin: "Ja, hoewel het concept nog vaag is, begint er wel een en ander te dagen. Ik kan er nog niets over zeggen, behalve dat ik denk dat het iets heel interessants kan gaan worden".

Dat is in ieder geval een opluchting: de mededeling dat de kiem voor nieuw materiaal is gelegd. I Like Trains is al tien jaar lang een intrigerende band, en blijft nog steeds naar meer smaken. Tijdens het concert in Dordrecht bewijzen de mannen andermaal dat ze tot de absolute top van het post-rockgenre behoren.

I Like Trains begint met het integraal spelen van Progress Reform. Van het eerste tot laatste nummer, zonder uitzonderingen. Zo krijgt het publiek nummers te horen die normaliter niet tot de setlist – zoals The Beeching Report – behoren. Het gaat de band met speels gemak af. Eens te meer een bewijs van hun vakmanschap.

In het begin van de show leek de geluidstechnicus even moeite te hebben om de verschillende gitaarlijnen te onderscheiden. Vooral tijdens de snoeiharde erupties dreigt het geheel even te verzanden in een diarree van geluid. Gelukkig herpakt de man zich snel en gaandeweg het concert krijgt I Like Trains het publiek bij de strot. Tussen de nummers door is er altijd even de ruimte voor typisch Britse humor. Er valt natuurlijk wel een 10-jarig jubileum te vieren. David Martin: "This is the only fridaynight during our anniversary tour".

Het publiek pakt de boodschap naadloos op. De band met de fans is sowieso een belangrijke, zo niet de belangrijkste, drijfveer voor I Like Trains. Op de vraag wat de heren als hoogtepunt van de afgelopen 10 jaar zagen, wezen Martin en Bannister unaniem op de uitstekende relatie met de fans.
Hebben jullie daar een mooi voorbeeld van?
Hier hoeven Martin en Bannister ook niet lang over na te denken. Op het moment dat de band zonder platenlabel kwam te zitten, deden ze een beroep op de fans. "Binnen 24 uur hadden we eigenlijk al voldoende geld binnengehaald om de komst van een nieuw album mogelijk te maken. Toen drong het pas echt tot ons door hoe veel de fans voor ons betekenen en wij voor de fans." Het resulteerde uiteindelijk in een eigen label - ILR (I Like Records) - en het album He Who Saw The Deep.

Ook in Dordrecht genieten band en publiek weer zienderogen van elkaar. Na enkele nummers van Elegies to Lessons Learnt, met een indringende versie van Spencer Perceval als hoogtepunt, verdwijnt de band even achter de coulissen. In het toegift komt het nieuwere materiaal aan bod. Daarmee is de setlist mooi chronologisch opgebouwd en een mooie afspiegeling van het afgelopen decennium. Een bijzondere traktatie. Voor het volgende jubileum verdient I Like Trains een groter podium!